Antik kentin içi kozalak külleriyle kaplandı. Ören yerinin içindeki kimi kemerler yangın nedeniyle siyaha döndü. Antalya bölgesindeki en hoş antik kent kalıntılarından biri olan Lyrbe’nin gemicilerin el kitabı olan Stadiasmus Maris Mayni’ye dayanarak ileri sürülen birinci ismi Seleukeia. Kente güneyden girişi sağlayan anıtsal kapı, surların çabucak ortasında yer alıyor. Anıtsal kapının her iki tarafından doğu ve batı istikametine kadar uzanan surlar uçuruma kadar devam ediyor.
Ağaçlar yandı
Bir dağ yerleşmesi olan mevcut kalıntıların bilhassa Roma periyodunda hayli gelişmiş bir kent olduğunu gösterdiği Lyrbe’nin girişi yangından büyük ziyan gören Bucakşeyhler Köyü’nden başlıyor. Anıtsal kentin etrafındaki bütün ağaçlar yanmış. En büyük yapının yer aldığı Agora kısmında yalnızca küçük bir duvarında yangın izleri var. Lakin antik kentin dışında bulunan kalıntılarda büyük hasar meydana geldi. Agoranın güneyinde kalan kemerlerin üzerine yangında yıkılan ağaçlar devrildi. Kemerler siyah renge dönerken üzeri ise külle kaplandı. Birtakım kalıntılarda yangına bağlı çökmeler de meydana geldi. Antik kentin çabucak dışındaki kalıntıların içerisi kozalaklarla doldu.
Mezarlıkta tahribat var
Antik kentteki kilisenin içinde yer alan iki ağaç yandığı için kilisenin içerisinde de tahribat meydana geldi. Kilisenin içindeki yüksek ateş nedeniyle duvarları isle kaplandı. Yapılara yakın olan ağaçlar, kalıntıların duvarlarını siyaha boyadı. Bir kısmı yıkıntı halinde duran mezarlık kilisesi ve mezarlıkta da ziyan büyük. Etrafındaki tüm ağaçların yandığı bu kısımda de kilisenin duvarları ve mezarlık alan simsiyah oldu. Etrafı büsbütün küle dönen mezarlığın girişini gösteren tabelalar da yangın nedeniyle erime noktasına geldi.
‘Acil aksiyon planı lazım’
Lyrbe’deki hafriyat çalışmalarında çalışan Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu yöneticisi arkeolog Nezih Başgelen, kentle ilgili son durumu Milliyet’e kıymetlendirdi:
“Ören yerimiz Manavgat bölgesindeki son yangınlardan büyük ölçüde etkilenmiş ve alevler muhakkak başlı anıtlarına ziyan vermiştir. Buradan da görüleceği üzere orman yangınlarından etkilenen ören yerleri ve anıtlardaki yangın izlerinin nasıl giderilebileceği konusunda önemli çalışmalara gereksinim duyulacağı görülüyor.
Kazıların son bulduğu 1970’lerden bu yana bu türlü bir yangına sahne olmadı. Son durumu çok berbat olmuş. Yangın alanlarındaki ören yeri ve anıtların ivedilikle durum tespitinin yapılması ve Memleketler arası Anıtlar ve Sitler Kurulu (ICOMOS) kriterleri çerçevesinde acil aksiyon planının hayata geçirilmesinde fayda var.”
Ahmetler halkı tek yürek
Yıllar evvel köylerine yapılmak istenen HES’e karşı verdikleri uğraşla HES üretimini iptal ettiren Ahmetler halkı, bu kere yangına karşı tek yürek oldu. Ahmetlerliler, tahliye kararı verilmesine karşın köylerini kurtarmak için bayanlı erkekli tırmıklarla ve kendi imkanlarıyla yaptıkları itfaiye aracı gibisi 3 araçla yangınla köy ortasında tampon bölge oluşturmak için günlerdir gece gündüz çalışıyor. Kırsal alandaki Ahmetler’de yaşayanlara, Manavgat ve merkez halkı da “Tırmığını al da gel” kampanyası kapsamında dayanak veriyor. Köylü bayanların en önde olduğu gayrette, orman ile köy ortasında tampon bölge oluşturulmak için 40-50 metre genişliğindeki alan tırmıklarla temizlenmeye çalışılıyor.
